BÀI VỊ THỜ LÀ GÌ? NGUYÊN TẮC LẬP BÀI VỊ TRÊN BÀN THỜ TỔ TIÊN CẦN LƯU Ý

Bên cạnh bát hương, đỉnh thờ, đôi hạc, mâm bồng, lọ hoa, ngai chén thì bài vị là một trong những vật phẩm thường thấy trên bàn thờ. Đặc biệt trong các nhà thờ Tổ, nhà thờ họ. Vậy bài vị là gì? Bài vị mang ý nghĩa gì? Lập bài vị cần chuẩn bị những gì? Đây là những câu hỏi được nhiều người quan tâm. Và những thắc mắc đó sẽ được Đồ Thờ Lăng Vân giải đáp chi tiết ở bài viết dưới đây.

Bài vị là gì?

Bài vị hay còn được gọi là long vị dùng để đề tên người đã khuất (tương đồng như di ảnh thờ) trên bàn thờ gia tiên. Bài vị là một cái thẻ làm bằng giấy hoặc bằng gỗ mỏng. Giữa ghi họ tên chức tước, hai bên ghi ngày tháng năm sinh, tử của người được thờ, gọi là thần chủ. Những gia đình có điều kiện thường đặt bài vị trong cỗ khám, hoặc cỗ ngai.

Ngày nay, vì bài vị là vật cần được lưu truyền từ đời này sang đời khác, do vậy các tấm bài vị bằng đồng dần thay thế sản phẩm làm từ gỗ, giấy như trước kia. Bên cạnh đó, bài vị bằng đồng còn mang vẻ đẹp tinh xảo, tôn lên sự trang nghiêm cho phòng thờ, độ bền lâu mà không lo mối, mọt, cong, vênh.

Ý nghĩa bài vị trên bàn thờ cúng gia tiên

Theo tín ngưỡng văn hóa phương Đông. Bàn thờ gia tiên là nơi linh thiêng nhất của ngôi nhà. Được xem là “chốn về ngự” của gia tiên, thần linh. Người Việt quan niệm rằng “trần sao âm vậy”. Con cháu muốn cuộc sống được no đủ, bình an. Thì bàn thờ gia tiên phải luôn đầy đủ, tươm tất, có như vậy thì bề trên mới phù hộ độ trì cho gia đình, dòng tộc.

– Bài vị cũng giống như linh hồn của người đã khuất. Do vậy, đây không chỉ là một vật biểu trưng cho tâm linh. Mà còn mang ý nghĩa cao quý, tượng trưng cho sự thương nhớ, hoài niệm của con cháu đối ông bà, tổ tiên tiền tổ.

Những nguyên tắc cơ bản khi lập bài vị thờ

* Lựa chọn kích thước bài vị

Trong lòng để viết chữ rộng từ 3cm – 4cm, cao từ 13cm – 21cm.

Kích thước tổng thể bài vị: Cao 38cm cung tốt (Tài chí, Tiến bả) X Rộng 17cm cung tốt ( Thêm đinh ,Tài vượng); Cao 41cm cung tốt (Tiến bảo, Đinh) X Rộng 18cm cung tốt (Lợi Ích); Cao 61cm cung tốt (Lợi ích, Tài lộc) X Rộng 21cm cung tốt (Đại cát, Tiến bảo). Hoặc  gia chủ có thế chọn một số kích thước khác trên thước Lỗ Ban, cần chọn kích thước có tỉ lệ cân đối.

+ Số chữ viết trên bài vị phải được chia hết cho 4, hoặc chia cho 4 còn dư 3 (không được dư 1 hoặc dư 2) theo cách đếm tuần tự 4 chữ: Quỷ – Khốc – Linh – Thính. Nếu người mất là nam thì phải vào chữ Linh (dư 3), người nữ phải vào chữ Thính (chia hết) là được.

Nội dung phải có trong một bài vị

Thông thường, chữ viết trên bài vị là chữ Hán Nôm chiều dọc từ trên xuống, từ phải qua trái.

+ Hàng chính giữa nêu vai vế của người được làm bài vị (như cha = hiển khảo; ông nội = tổ khảo; bà cố = tằng tổ tỷ; ông sơ = cao tổ khảo); tiếp đến là tước vị (nếu có); sau đó là tên (gồm tên húy = tên chính, tên tự, tên hiệu, tên thụy … nếu có). Nếu là bài vị mẹ hoặc bà thì ghi theo tước vị của cha, ông; sau đó ghi họ của ông + nguyên phối (hoặc thứ thất, kế thất, trắc thất…) phu nhơn.

+ Hàng bên trái (từ trong nhìn ra) ghi ngày tháng năm sinh của người đã khuất.

+ Hàng bên phải (từ trong nhìn ra) ghi ngày tháng năm mất.

+ Cuối cùng là 3 chữ “chi Linh vị”, cũng có khi ghi “Thần chủ” hoặc “Linh vị”.

Bài vị thường được lưu giữ 5 đời (ngũ đại mai thần chủ) kể từ người chủ cúng, đến đời thứ 6 được đem đốt hoặc thiên di vào nhà thờ tộc họ để thờ chung.

Hướng dẫn bài trí bài vị trên bàn thờ đúng nhất

Theo nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Lê Quang Khang: “Bàn thờ gia tiên thường được thiết lập hai lớp. Lớp trong kê sát tường hậu là chiếc rương lớn, trên đó đầu tiên là bày bài vị”.

Đối với các chủ nhà là trưởng Họ, trưởng Chi. Thì thần chủ của họ và của chi không bao giờ thay đổi. Còn thần chủ của gia từ có sự thay đổi theo phong tục “ngũ đại mai thần chủ”. Tức là trên bàn thờ bao giờ cũng chỉ có 4 bài vị ghi 4 thần chủ theo thứ bậc là cao, tằng, tổ, khảo tức kị, cụ, ông, cha. Cứ đến đời sau thì ông tứ đại thành ông ngũ đại nên đốt thần chủ ông ngũ đại đi rồi nhắc lần lượt lên. Ngày nay, nhiều gia đình thường thay bài vị bằng di ảnh thờ hoặc tượng chân dung.

Hãy nhấc máy lên gọi cho chúng tôi để được tư vấn miễn phí. Đặt hàng để nhận bản thiết kế tư vấn đo đạc miễn phí.

Nghệ Nhân Nguyễn Viết Lăng

ĐỒ THỜ Lăng Vân

Tham khảo thêm đồ thờ cúng tâm linh tại đây

ĐỒ THỜ Lăng Vân
Địa chỉ: Xóm Mới, Sơn Đồng, Hoài Đức, Hà Nội
Điện thoại: 094.5583.444 – 0963.072.150
E-mail: dotholangvang@gmail.com